Οι Έλληνες άφησαν το
αποτύπωμά τους στην Παγκόσμια Ιστορία, γιατί αυτοί, αναζητώντας την ανθρώπινη
συνύπαρξη, για πρώτη και μοναδική φορά, έδωσαν προτεραιότητα στην ανάγκη τους
για την αλήθεια.
Και αυτό πριν από κάθε αναζήτηση χρησιμότητας.
Δεν
ξεχνάμε τον Σωκράτη που απάντησε στο μαθητή του που του είπε ότι καλά είναι
αυτά που μαθαίνουμε (γνώση), αλλά σε τι θα μου χρησιμεύσουν; «Φαίδωνα,
απευθύνθηκε σε άλλο μαθητή του , δώσε του μία μνά, διότι θέλει κάτι να
κερδίσει».
Οι Έλληνες οργάνωσαν
την πρακτική του βίου τους (θεσμούς κ.λ.π.) αποβλέποντες πριν απ’ όλα στην
υπηρέτηση και προβολή του «αληθούς».
Δηλαδή «του τρόπου της όντως υπάρξεως», γιατί αυτή είναι αιώνια, αναλλοίωτη,
άφθαρτη και αθάνατη. Για τον Έλληνα «αλήθεια» είναι ο και εμπειρικά
πιστοποιούμενος «τρόπος της του παντός διοικήσεως» (Ηράκλειτος).
Η
Δημοκρατία στα χρόνια του 5ου αιώνα π.Χ. ήταν ένα πείραμα στην
αναζήτηση της ανθρώπινης συνύπαρξης. Ένα πείραμα υψηλής σύλληψης της διανόησης
που καθόρισε και τον τρόπο πραγμάτωσής της.
Έτσι
γεννήθηκε η «ά μ ε σ η» δημοκρατία, η οποία περιελάμβανε στην
αρχή μόνον τους Αθηναίους πολίτες . Αργότερα παρά τη διεύρυνση του εκλογικού
σώματος, όπως θα λέγαμε σήμερα, απέκλειε το μεγαλύτερο μέρος των κατοίκων της
Αττικής.
Εν τούτοις η εμπειρική
δοκιμασία του εγχειρήματος (πειράματος) που έγινε τότε, εξακολουθεί να
επηρεάζει με τα ευρήματά του ακόμη και τον σημερινό 21ο αιώνα.
Και τότε η «άμεση» δημοκρατία
είχε απογοητεύσει το Λαό.
Διότι απομακρύνθηκε του «τρόπου της όντως υπάρξεως», απεμπόλησε την «αλήθεια»
που προϋπέθετε το καθεστώς δικαίου και κατεξευτιλίζετο
από τη «δημοκρατία» των δημαγωγών. Ο πόλεμος είχε χαθεί, ο στόλος είχε
οριστικά καταστραφεί, χρήματα δεν υπήρχαν για μια νέα Αθήνα. Είχε επικρατήσει η
πλήρης συναλλαγή.
Έτσι η Δημοκρατία των
Αθηνών, περιήλθε στη συμμορία, όπως απεδείχθη, των Τριάκοντα, που αποκλήθηκε τυραννία
των Τριάκοντα και επήλθε η οριστική καταστροφή.
Η
αλήθεια είναι ότι η Δημοκρατία είχε απογοητεύσει, όχι μόνον τους απλούς
πολίτες, αλλά και τον Πλάτωνα και τη Σωκρατική ομήγυρη και η απέχθεια που είχε
προκαλέσει οδήγησε στην ανοχή ή αποδοχή της τυραννίας. (Ο Λαός ήταν πάντα
ευκολόπιστος και πάντα προδομένος)
Σήμερα η Δημοκρατία
στην εξέλιξή της είναι αντιπροσωπευτική. Έχει καθιερωθεί ο Κοινοβουλευτισμός
σ’ εμάς και στις πιο πολλές χώρες του κόσμου. Εν τούτοις πολλά του καταμαρτυρούνται. Η
αντίληψη για ανάπτυξη πελατειακών σχέσεων μεταξύ αντιπροσώπων και εκλογέων
θεωρείται ως σημείο ξεπεσμού του συστήματος. Διαβάζουμε στον αριστερό
διανοούμενο Κορνήλιο Καστοριάδη
τα εξής χαρακτηριστικά:
«Νομίζω
ότι ένα αντιπροσωπευτικό σύστημα, όπως αυτό που υπάρχει σήμερα, είναι στην
ουσία του αντιδημοκρατικό και για τον εξής λόγο:
•Από τη στιγμή που
υπάρχει αντιπροσώπευση με αντιπροσώπους, οι οποίοι δεν είναι ανακλητοί, υπάρχει
ταυτόχρονα μία απαλλοτρίωση και με τη νομική ακόμη έννοια, της εξουσίας από
τους εκλέγοντες προς τους εκλεγομένους». Και παρακάτω:
•Οι αντιπρόσωποι, ακόμη και με την καλύτερη
δυνατή θέληση, απομακρύνονται από το λαό. Αντί να κρίνει ο λαός τα διάφορα
ζητήματα τα κρίνουν οι ίδιοι. Διαμορφώνουν μάλιστα τα ζητήματα αυτά έτσι ώστε,
αν στις επόμενες εκλογές κληθεί ο λαός να αποφασίσει…..όχι μόνον δεν μας
εγγυάται κανείς ότι τα ζητήματα αυτά είναι πραγματικά, αλλά υπάρχει εκ των
προτέρων η βεβαιότητα ότι τα ζητήματα αυτά τίθεται απλώς και μόνον επειδή η
προηγούμενη διακυβέρνηση της Χώρας δημιούργησε αυτού του είδους τα ζητήματα και
όχι άλλα». (Κ. Καστοριάδης «Θρυμματισμένος κόσμος» εκδόσεις Ύψιλον, σελ.
153-154).
Ο
Καστοριάδης τα έλεγε προ της παγκοσμιοποίησης:
Σήμερα, με την παγκοσμιοποίηση, τις
συνέπειες της οποίας υφιστάμεθα όλοι οι πολίτες αυτής της χώρας, έχομε κατ’ επίφαση πολίτες, που παίζουν σ’
ένα διλημματικό παιχνίδι, του οποίου
οι κανόνες είναι ρευστοί και ορίζονται
από τους τυράννους του χρήματος, που συναινούν στην αφαίρεση της ισχύος της
λαϊκής κυριαρχίας και που καθίστανται
έρμαιο στις επιλογές των «δανείων δυνάμεων», οι οποίες επεκτείνονται παντού:
Mστο
Κοινοβούλιο,
Mστα
Υπουργεία,
Mστις
δημόσιες Υπηρεσίες,
Mστις
ΔΕΚΟ,
Mστους
δημόσιους Οργανισμούς,
Mστις
Τράπεζες, παντού.
Βέβαια
αυτά αποτελούν συνέπειες των εισαχθέντων σε μας θεσμών. Χωρίς να κρίνουμε εάν
εξυπηρετούν τις ανάγκες μας. Αρνηθήκαμε ως πρότυπα πολιτικού βίου τις μορφές
διοίκησης τις δικές μας, όπως την αυτοδιαχειριζόμενη Κοινότητα, που ήταν
συνέχεια της εκκλησίας του Δήμου κ.λ.π. και βαλθήκαμε να πιθηκίζουμε με
«αντιπροσωπευτικό» σύστημα και να φτιάξουμε Κόμματα.
Το δικό μας Κόμμα
δεν είχε καμία σχέση με τα κόμματα της Εσπερίας και το προσδιόρισε εύστοχα ο Ροΐδης
(1875) ως
«ομάδα ανθρώπων
μισούντων πάσαν εργασίαν, οίτινες ενούμενοι υπό οιονδήποτε αρχηγόν, ζητούσι να
αναβιβάσωσι αυτόν, δια παντός μέσου, εις την έδραν Πρωθυπουργού, ίνα παράσχη
αυτοίς τα μέσα να ζώσι χωρίς να σκάπτωσι».
Από
τότε ήταν εντοπισμένη η σχέση εκλεγμένων και εκλεγόντων. Η παθογένεια του
πολιτικού μας συστήματος.
Ήταν από γεννησιμιού του αρρωστημένο, δυσλειτουργικό, χωρίς δικλίδες
προστασίας. Η εκάστοτε αντιπολίτευση
καταγγέλλει την εκάστοτε Κυβέρνηση, για να έλθει στην εξουσία να κάνει
χειρότερα.
Από Δεληγιάννηδες,
Τρικούπηδες, Τζουμπέδες, έως Βενιζελισμό, Τσαλδαρισμό, Παπανδρεϊσμό.
Στην
πραγματικότητα ιδεολογική διαφορά, δεν υπήρξε ποτέ μεταξύ των μεγάλων κομμάτων
που εναλλάσσονται στην εξουσία.
Είναι παγία η εντύπωση ότι προς άγραν κομματικής πελατείας δεν ορρωδούσε
κανένας προ ουδενός εμποδίου. Έτσι εγένετο και καταλήστευση των κρατικών πόρων
και δανείων, έτσι προωθούντο διορισμοί αργομισθίας, πλασματικές αναπηρικές
συντάξεις, πρόωρες συνταξιοδοτήσεις και κάθε λογής ρουσφέτι.
Αλλά
προς ίδιον κομματικό όφελος εδημιουργούσαν και «κομματικό στρατό» που τον
ονόμαζαν συνδικαλισμό ή με παρεμφερείς ονομασίες. Εφρόντιζαν και φροντίζουν να
έχουν εκπαιδευμένα έμμισθα «στελέχη». Τους χρειάζονται για να εκβιάζουν τους
επιχειρηματίες τους σοβαρούς, τους διάφορους Οργανισμούς (ΔΕΗ κ.λ.π.) την ίδια
την εκάστοτε Κυβέρνηση για ιδιοτελείς λόγους και για να καθοδηγούν τις δήθεν
διαδηλώσεις διαμαρτυρίας σε πορείες.
Και
ποιες είναι οι πορείες; Είναι ένα αργοσερνάμενο κουραστικό μαζικό σουλάτσο
καθημερινής εμπειρίας στο κέντρο των πόλεων, όπου προπορεύεται ο καλοπληρωμένος
συνδικαλιστής «ντουντούκας» και εκφωνεί χιλιοειπωμένα ετοιματζίδικα συνθήματα.
Αυτά τα επαναλαμβάνει με φανερή πλήξη και ανία το άβουλο και αστόχαστο πλήθος
που ακολουθεί, αναμηρυκάζοντας τα συνθήματα της ντουντούκας. Δικά του
συνθήματα, δικά του αιτήματα δεν έχει.
Το κακό είναι ότι όσοι
έρχονται ως ανακαινιστές ή ανατροπείς του κατεστημένου συστήματος, με
υποκριτική τελειότητα, αναθερμαίνουν ελπίδες αλλαγής, προαναγγέλλουν ρήξη με
τον παλαιοκομματισμό, που ενσαρκώνει τη νοσηρότητα του πολιτικού συστήματος και τελικά
απογοητεύουν τους πάντες.
Διότι
υποκρίνονται, δεν πιστεύουν σ’ αυτά
που λένε, ούτε είναι διατεθειμένοι να υπηρετήσουν στην πραγματικότητα τους
πολίτες. Μόνον στα λόγια. Το μόνο που
τους ενδιαφέρει είναι η ΕΞΟΥΣΙΑ.
Έχουν μπολιασθεί τόσο πολύ με το πάθος της εξουσίας, ώστε δεν
διαθέτουν αντιστάσεις να αρνηθούν ή να καταπολεμήσουν το «κακό» που έρχεται,
είναι πέρα από τις δυνάμεις τους.
Οι πλείστοι των πληρεξουσίων μας είναι
αδύνατον να πουν «το μεγάλο ΝΑΙ ή το μεγάλο ΟΧΙ». Όπως εκβιάζεται ο «χρήστης» να γίνει «βαποράκι», έτσι εκβιάζεται και
ο εξουσιολάγνος να γίνει μαριονέτα (Χρ. Γιανναράς).
Με
δέος στεκόμαστε μπροστά στην ανελέητη μοίρα των καιρών μας. Έχουμε χάσει κάθε
ικανότητα σχεδιασμού, οργάνωσης, οραματισμού. Ποιο Σύνταγμα, ποιοι θεσμοί θα
κυοφορήσουν Κράτος δικαίου, κοινωνικό κράτος, αξιοκρατία, προτεραιότητα της
ποιότητας και της αριστείας; (Χρ. Γιανναράς).
Είμαστε ένα Έθνος, γράφει ο καθηγητή Γ. Παγουλάτος,
« που παρήγαγε περισσότερη
ιστορία, από όση μπορούσε να καταναλώσει,
«αλλά τελευταία παράγεται
περισσότερη ανοησία από όση μπορούσε κανένας να αντέξει.
Σ’αυτή
την περίπτωση υπάγεται η καθημερινή αιτίαση των πελατειακών σχέσεων, που είναι
απότοκος του συστήματος.
Η Δημοκρατία μπορεί να
είναι απογοητευτική, όπως η σημερινή, σου δίνει τη δυνατότητα να την επιτιμάς
και να την απεχθάνεσαι.
Αυτή, όμως είναι
Δημοκρατία.
Ι.Α.Κ.
