Ο ΜΑΗΣ ΤΟΥ ΄68 ΣΤΗ ΓΑΛΛΙΑ

Ήταν ένα εξεγερσιακό φαινόμενο αμφισβήτησης, διαμαρτυρίας κατά των παγιωμένων κοινωνικών σχέσεων και του κοινωνικού συντηρητισμού άρνησης των θεσμών και κατάλυσης κάθε μορφής κομφορμισμού.

Αλλά η εξέγερση αυτή, δεν ήταν τίποτε άλλο, από τη συνέχεια του επωαζόμενου από το 1960 φαινομένου της ονομασθείσης «κρίσης» ή «παγκόσμιας εξέγερσης της νεολαίας», μεταξύ του Πανεπιστημίου του Μπέρκλεϋ (ΗΠΑ) και του Βερολίνου.

Από αυτή την επονομασθείσα «παγκόσμια εξέγερση της νεολαίας», ανεδύθη για πρώτη φορά οργανωμένα το πολιτικό φαινόμενο του «αριστερισμού».

Τον Μάρτιο ‘68 οι φοιτητές του Πανεπιστημίου της Ναντέρ  του Παρισιού, αναμόχλευσαν σε πιο γενικευμένη μορφή τις αμφισβητήσεις, απαιτήσεις, διαμαρτυρίες, κ.λ.π. των φοιτητών. Θρυαλίδα για την τελική ανάφλεξη ήταν το φοιτητικό αίτημα για ελεύθερες συνευρέσεις αρρένων και θηλέων στα ενδότερα των φοιτητικών εστιών. Πρέπει να τονίσουμε ιδιαίτερα ότι το χορό της αμφισβήτησης και κατάρρευσης των παγιωμένων κοινωνικών ρόλων, έσερναν οι γυναίκες, κυρίως για την ελευθεριότητα των ερωτικών και σεξουαλικών τους σχέσεων.

Ο πρύτανης του Πανεπιστημίου Πιερ Γκραπέν, κλείνει το Πανεπιστήμο, οι φοιτητές τον αποκαλούν φασίστα και μεταφέρονται στη Σορβόννη, στο κέντρο του Παρισιού. (Σημειωτέον ότι:  ο «φασίστας» πρύτανης, ήταν επί κεφαλής ομάδων αντίστασης κατά των Ναζί !).

Η εξέγερση αυτή στη Σορβόννη παίρνει γενικότερη μορφή, σταδιακά συνάπτεται με αιτήματα κοινωνικά, εργασιακά, συνδικαλιστικά, αλλά και με το επικρατούν την εποχή εκείνη αντιπολεμικό και αντιϊμπεριαλιστικό ρεύμα.

Στις συγκεντρώσεις και στις εκδηλώσεις κυριαρχούσε πνεύμα γιορτής, υπήρχε ενθουσιασμός, υπήρχε έντονη αμφισβήτηση του συντηριτικού μικροαστισμού, υπήρχε δυσφορία για την «καταναλωτική κοινωνία» και υπέκδηλος «αντικορφορμισμός», αλλά υπήρχαν στον πυρήνα των διαδηλωτών και ηγετικές σκληροτράχηλες ομάδες ακροαριστερών, οι οποίες ήθελαν να εφαρμόσουν τον «πραγματικό» κομμουνισμό.

Έτσι έχουμε ποικιλία: τροτσκιστών, μαοϊκών, ανένταχτων, μαρξιστών διαφόρων τάσεων, αναρχικών, ταξιτζήδων, οι οποίοι μαζί με τους φοιτητές χρησιμοποιούν λεξιλόγια της ευρείας Αριστεράς, υπονομεύοντας συγχρόνως τη στενή αντίληψη της αριστερής ορθοδοξίας και το γραφειοκρατικό κομμουνισμό.

Διότι η αμφισβήτηση περιελάμβανε και την παραδοσιακή αριστερά, όπως δηλώνει εύγλωττα ο υπαινιγμός του συνθήματός τους: «Αυτοί που μιλούν για επανάσταση και για ταξική πάλη χωρίς να αναφέρονται στην καθημερινή πραγματικότητα, μιλούν με ένα πτώμα στο στόμα».

Τα ευρηματικά συνθήματα, οι μορφές πολιτικής κινητοποίησης, οι πρακτικές διαμαρτυρίας, οι αφίσες του Atelier Populaire, οι φωτογραφίες και τα ηχητικά ντοκουμέντα στους ραδιοφωνικούς σταθμούς (η τηλεόραση ήταν φειδωλή στην παρουσίαση των γεγονότων), πολλαπλασίασαν την εικόνα και τη δυναμική της εξέγερσης.

Ο Ζαν Πωλ Σαρτρ, ήταν μόνιμα ανεβασμένος σε μια εξέδρα έξω από τη Σορβόννη και ενεθάρρυνε τους διαδηλωτές να μην τα εγκαταλείψουν. Διάχυτη ήταν σε όλους η εμπειρία η πικρή της Άνοιξης της Πράγας, που ανατράπηκε τον Αύγουστο του 1968 από τα τάνκς του Σοβιετικού Στρατού.

Μερικά από τα συνθήματα του Μάη της Γαλλίας ήταν:             «Η φαντασία στην εξουσία», «Να είστε ρεαλιστές, ζητείστε το αδύνατο», «Διαβάστε λιγότερο, ζήστε περισσότερο», «Η ποίηση βρίσκεται στους δρόμους», «Το αλκοόλ σκοτώνει, πάρτε LSD»,    «Η πλήξη είναι αντεπαναστατική», «Απαγορεύεται το απαγορεύεται», «Ο λόγος είναι βόμβα μολότωφ», «Μιλήστε στους γείτονες, κατεβάστε ιδέες», «Εμπρός του Πανεπιστημίου οι κολασμένοι», κ.λ.π.

Το Γαλλικό Κ.Κ. έβλεπε ότι δεν μπορούσε να ελέγξει την εξέγερση. Και στις προθέσεις του δεν ήταν η ανατροπή του καθεστώτος, όταν μάλιστα η Μόσχα προετοίμαζε την ανατροπή στην Πράγα. Εδώ πρέπει να υπενθυμίσουμε τη φράση που επανελάμβαναν στη Γαλλία ότι: «Αυτοί που ήθελαν να ανατρέψουν το καθεστώς δεν μπορούσαν και αυτοί που θα μπορούσαν δεν ήθελαν».

Ωστόσο, η συνδικαλιστική συνομοσπονδία CGT, ελεγχόμενη από το Γαλλικό Κ.Κ., κήρυξε απεργία, για να μην ξεπεραστεί από τα γεγονότα. Στις 13 Μαΐου 1968 ακολούθησε γενική απεργία, άρχισαν οι συγκρούσεις, σηκώθηκαν οδοφράγματα και άρχισαν συμπτώματα παραλυσία της ομαλής κοινωνικής ζωής και λειτουργίας του Κράτους.

Στα οδοφράγματα όλος ο κόσμος ήταν από τη μια μεριά. Από την άλλη ήταν η αστυνομία. Ήταν αρκετά συγκρατημένη, παρά τις βίαιες συγκρούσεις. Δεν τράβηξε ποτέ στα άκρα. Αυτό είχε εκπλήξει και τους διαδηλωτές που δεν το περίμεναν. Το θέαμα προχωρούσε καλά. Ο Αλαίν ντε Μπενουά, λέγει στη «Φιγκαρό Ντιμενς» τον Μάιο 1978: «Το απογευματάκι ή το βράδυ νωρίς, πήγαινε κανείς να δει τους φοιτητές να οργανώνουν τις εκδηλώσεις τους: ιστορικές αναπαραστάσεις (εδώ η Κομμούνα, πιο κάτω ο Τσε Γκεβάρα), παρεάλσεις σημαιών, συγκέντρωση εξέδρων στη Σορβόννη, μεταμορφωμένες σε αγορά ανατολίτικη. Υπήρξαν, γιατί να μην το πούμε, μερικές σκηνές όμορφες και καμμία φορά συγκινητικές. Υπήρξαν και τα υπόλοιπα: μικροαστές που «απελευθέρωναν τη γλώσσα τους», ενώ ο Πούνκ φαινόταν κιόλας κάτω από τον Κατανκέζυ». Το κοινό τα ήθελε αυτά. Ήταν ακίνδυνα και πολύ θεαματικά. (Ο Μπενουά ήταν φοιτητής τότε μέσα στα οδοφράγματα και αργότερα έγινε καθηγητής φιλοσοφίας).

Τα θεάματα, όμως έπαψαν να ανανεώνονται. Ο ενθουσιασμός και η πρώτη ορμή άρχισε να υποχωρεί. Η συνδικαλιστική συνομοσπονδία CGT αναδιπλώνεται. Οι συμφωνίες της Γκρενέλ της παρέσχον οικονομικές ικανοποιήσεις στις εργατικές διεκδικήσεις της (αύξηση κατώτατου μισθού). Βέβαια οι φοιτητές και οι εργάτες δεν βρήκαν ποτέ κοινή πλεύση στο Παρισινό αυτό φαινόμενο της εξέγερσης. Αυτό περίμενε ο Μαρσελλέν, αρχηγός της Αστυνομίας και εξεκένωσε τη Σορβόννη.

Ακολούθησε η μεγαλειώδης αντιδιαδήλωση των Γάλλων πολιτών του ενός εκατομμυρίου με επικεφαλής τον Αντρέ Μαλρώ και τον Σαμπάν Ντελμάς που κατέκλυσεν τα Ηλύσια Πεδία προς υποστήριξη του Ντε Γκώλ και τελείωσε ο Μάης 1968, παρ’ όλους τους επιθανάτιους σπασμούς, που επακολούθησαν κάποια επόμενα χρόνια.

Δεν είχαν καταλάβει ότι ήταν μειονοψηφία. Όταν μέσα στο καλοκαίρι προκήρυξε εκλογές ο Ντε Γκώλ και πήρε το 60% του εκλογικού σώματος, τότε ξεθόλωσαν οι οπτικοί καθρέπτες των εξεγερμένων. Ο Μάης έμεινε πίσω τους.

Διότι μπορεί αρχικά και από κάποιους να είχαν ελατήρια φυσιολογικής αντίδρασης σε μία αίσθηση μεγάλης κρίσης των μορφών εξουσίας και του εν γένει κατεστημένου (πολιτικού, πνευματικού, Πανεπιστημιακού κ.λ.π.), εν τούτοις δεν είχαν σχέδιο προοπτική, πρόγραμμα, δεν προσέδωσαν μία δομή (οποιαδήποτε προέκριναν) στο κίνημά τους.

Και δεν το ήθελαν, εάν δεχθούμε τις απόψεις του εκ των ηγετών της εξέγερσης Ντανιελ Κοεν Μπεντίτ, στο περιοδικό “Le Nouvel Observeur” της 20-5-1968, συνεντευξιαζόμενου με τον Γάλλο φιλόσοφο Ζαν Πωλ Σαρτρ. Λέγιε ο Μπεντίτ: «Η δύναμη του κινήματός μας είναι ακριβώς ότι βασίζεται σ’ έναν ανεξέλεγκτο αυθορμητισμό, που δίνει ορμή, χωρίς να επιδιώκει να τη διοχευτεύσει κάπου».

Εν τούτοις οι αγαθές προθέσεις δεν συνάδουν με τις εντάσεις βιωμένης εμπειρίας που έζησαν οι εξεγερμένοι, όταν αντελήφθησαν την προσπάθεια πολιτικοποίησης των «αποβλακωμένων χίπις» και των μαστουρωμένων ροκάδων», όταν έβαλαν σάντουϊτς στο χέρι του Βολταίρου και  ούρησαν στη φλόγα της αψίδας του Θριάμβου, όπως γράφει ο Τάκης Θεοδωρόπουλος (Καθημερινή, 29-4-2018).

Δεν προάγεται κανένα πολιτικό και πολιτιστικό ιδεώδες με τέτοιες απαξιωτικές συμπεριφορές.

Ο Μάης 1968 επικρίθηκε ως εργαστήρι κατασκευής του ατομικιστικού πνεύματος του υπόλοιπου εικοστού αιώνα.           Ο Καστοριάδης γράφει:

«Αν θέλει κανείς να καταλάβει που βρισκόταν ο «ατομικισμός» του Μάη του ’68, ας αναλογισθεί αυτό που μετά την τροποποίηση των συμφωνιών της Γκρενέλ, επισφράγισε τη συντριβή του κινήματος: τον επανεφοδιασμό των βενζινάδικων. Η τάξη αποκαταστάθηκε οριστικά όταν ο μέσος Γάλλος μπόρεσε ξανά, μέσα στο αμάξι του, μαζί με την οικογένειά του να τσουλήσει προς την εξοχική κατοικία του ή τον χώρο που κάνει το πικνίκ του. Αυτό που επέτρεψε, τέσσερις εβδομάδες αργότερα να ψηφίσει 60% υπέρ της Κυβέρνησης» (ΑΝΤΙ, 373/1988, σελ. 34-37).

Στο κίνημα του 1968 επιθυμούσαν μεγαλύτερη ελευθερία για τον καθένα και για όλους. Η γενιά του κινήματος, ήταν αυτή που είχε γεννηθεί μετά τον Β΄Παγκόσμιο Πόλεμο (baby boomers), χωρίς να γνωρίσουν δυστυχίες, προσωπικές, οικογενειακές και εθνικές δοκιμασίες, χωρίς να γευθούν τον ανθρώπινο πόνο και την προσωπική και εθνική ανελευθερία των προηγουμένων ετών. Αυτή είχε κατακλίσει τα Πανεπιστήμια και ήθελαν να σπάσουν τα δεσμά μιάς κοινωνίας, ενός κατεστημένου πολιτικού και ακαδημαϊκού.

Ήθελαν την αλλαγή, χωρίς όμως να προσδιορίζουν ποιο θα ήταν το περιεχόμενο της αλλαγής αυτής. Τους το επεσήμανε και ο Ζαν Πωλ Σαρτρ (Le Nouvel Observateur, 20-5-1968). Η έλλειψη κοινωνικού σχεδίου και προοπτικής, ο μηδενισμός των αξιών, η διάθεση καταστροφής επέστρεψαν ως κατηγορία, από όσους είδαν το κίνημα μέσα από τη ματιά του ηδονιστικού ατομικισμού.

Και όμως οι νέοι της εποχής εκείνης σπουδάζουν σε ιδανικές, ως προς το παρελθόν, συνθήκες, σε μια κοινωνία πραγματικά αυξανόμενης ευημερίας και σε μια κοινωνία υπαρκτής ελευθερίας.

● Δεν μπορεί να γνωρίζουμε πόσο η καλοστημένη πολιτική προπαγάνδα είχε επηρεάσει το συνολικό ψυχισμό εκείνης της νεολαίας, ούτε πόσο ανταποκρινόταν στην πραγματικότητα ο τίτλος της «ΜΟΝΤ» προ του Μάη: «Η Γαλλία βαριέται». Ούτε οι κατηγορίες περί αυταρχικού καθεστώτος που πνέει τα λοίσθια, όπως πίστευαν μερικοί.

● Εκείνο που γνωρίζουμε είναι ότι όλα αυτά απεδείχθησαν ένας μύθος, αφού η σιωπηλή πλειονοψηφία των Γάλλων εξεγέρθηκε και στη Γαλλία που «βαριέται» και «πνέει τα λοίσθια», της έδωσε και πάλι την εμπιστοσύνη της με συντριπτική πλειοψηφία (60%). Αυτό σημαίναι ότι μία ατελής συνειδητοποίηση, συνόδευε τους στοχασμούς αυτών των νέων – φοιτητών.

Λίαν επιτυχή θεωρώ τον χαρακτηρισμό για τον Μάη ΄68 του Ακαδημαϊκού καθηγητή ΑΠΘ κ. Θεοδ. Παπαγγελή (το Βήμα, 6-5-2018):

«Αλλά ο Μάης του ΄68 είναι ένα από εκείνα τα επεισόδια όπου η πραγματικότητα, εκκολάπτει εκδοχές ουτοπικής ελευθερίας. Και πενήντα χρόνια μετά έχει κατοχυρώσει τη θέση του μέσα στη ζωτική μυθολογία που μαζί με την αδήριτη πραγματικότητα, κανοναρχεί τη ζωή που ζούμε».

            ΓΙΑΝ.ΚΟΣ

Αποκρουστική ανικανότητα

       Στην αποχαυνωτική πορεία μιας επικίνδυνα αλόγιστης Κυβέρνησης,
● Μιας Κυβέρνησης που συντίθεται άμεσα από το χωροταξικό συγκρότημα αλήστων εποχών «ΕΟΚ & ΝΑΤΟ το ίδιο συνδικάτο»,
● Μιας Κυβέρνησης που επιδίδεται προγραμματισμένα στην σταθερή ανάπτυξη μανιχαιστικής κενολογίας,
● Έρχεται η τραγωδία στο ΜΑΤΙ, να απογυμνώσει και τα τελευταία ιμάτια του Κυβερνητικού πτώματος.
       Aπόλυτη απουσία. Καμμία ενέργεια, καμμία εμφάνιση.
● Ούτε από τον ουρανό, ούτε από τη γη, ούτε από τη θάλασσα.
● Δειλοί, μοιραίοι και άβουλοι αντάμα, λέει ο Βάρναλης.
● Αλλού μεριμνούσαν και τύρβαζαν.
● Βρεθήκαμε μπροστά σε ασύμμετρη ανικανότητα.
● Δεν έκαναν τίποτε παραπάνω από το να επιβεβαιώσουνε τον εαυτό τους.
● Αλλού πήγαινε η φωτιά και αλλού φύλαγαν αυτοί.
● Είναι μόνιμο το πρόβλημά τους. Η έλλειψη πραγματισμού, δεν βλέπουν την πραγματικότητα, τα πράγματα κατάματα.
       Έχουν μπλέξει και συγχέουν τη λογική, με την απλή αναλογική.
● Ανοχύρωτη η Πολιτεία μας.
● Περίτρομος ο βίος μας.
● Δεν μπορείς να ζεις σ’ένα «Κράτος» όπου οι εφιαλτικότερες απειλές, προβάλλουν ως άμεσες πιθανότητες.
● Είμαστε παρωδία κράτους. Μια παντομίμα Κράτους, ένα «δήθεν» είμαστε.
● Είμαστε ανίκανοι να καλύψουμε ως κράτος, τη στοιχειώδη ανάγκη παροχής υπηρεσιών.
       Τα καμένα πτώματα, οι οιμωγές των μελλοθανάτων, θα συνοδεύουν τους δοσίλογους του εγκλήματος αυτού στη ζωή τους.
● Αυτό το ολέθριο σύφλογο της Αττικής επέφερε καίρια πολιτικά εγκαύματα στην αυθάδεια, στην αναίδεια, στην προκλητικότητα, στην παραπλανητικότητα και στην ανικανότητα της Κυβέρνησης.Γιατί την απογύμνωσε και από τα τελευταία «ηθικά» της ερείσματα.
Επέδειξε δειλία, ανευθυνότητα, παρίστανε ότι δεν γνώριζε την ύπαρξη νεκρών, για να κερδίσει χρόνο και να τα «κουκουλώσει».
● Φάνηκε η ασχήμια του ειδεχθούς προσώπου της, όπου μπροστά στον ανθρώπινο πόνο και την φρίκη της καταστροφής, αυτή επιχειρούσε επικοινωνιακά τεχνάσματα.
● Η κυνική καιροσκοπική πολιτική. «Κάθε θαύμα τρεις ημέρες και το πιο μεγάλο τέσσερες».
        Με αυτές τις αθλιότητες δεν Κυβερνιούνται άνθρωποι.
● Για πρώτη φορά σε μια τέτοια καταστροφή, χάθηκαν τρεις γενιές.
 Παππούδες, παιδιά και εγγόνια!!!!
          Το άγος της Ανατολικής Αττικής περιμένει την κάθαρσή του.

                                                                                    ΓΙΑΝΚΟΣ

Ο Απέθαντος λαός

Απ’ έξω «μαυροφόρα απελπισία». Πυκνού καπνού «χειροπιαστό σκοτάδι». Ούτε απ’τον ουρανό στέργουν για βοήθεια οι διαφεντευτές της ζωής τους. Ούτε από τη γη οι φύλακες της πύρινης ρομφαίας. Η πόλη είναι ανοχύρωτη. Ο θόρυβος της φωτιάς, το βουητό του θερμοφόρου αέρα, οι ανεξέλεγκτες εκρήξεις σε σπίτια και πευκοκουκούναρα, οι κραυγές των ανθρώπων να φωνάζουν τα ονόματα των δικών τους, τα γοερά κλάματα των απελπισμένων παιδιών.

        Δεν ήταν η κόλαση του Δάντη. Ήταν η ασύμμετρη ανικανότητα των κολασμένων που μας διοικούν. Δεν ήταν η τραγικότητα των χαμένων και καμένων ανθρώπων. Ήταν η απαστράπτουσα ερημιά παρουσίας της πανικόβλητης διοίκησης, που χωρίς αίσθημα ευθύνης και σθένους αναλήψεως ευθυνών παρίστανε την ……διασκεπτόμενη! Σε όλα τα επίπεδα.

        Τότε την τύχη του πήρε στα χέρια ο Λαός μας. Απροειδοποίητοι και ανέτοιμοι, έδωσαν τον αγώνα της ζωής τους μ ό ν ο ι τους. Δεν θα επαναλάβω τις πράξεις αλληλεγγύης, αλτρουισμού, γενναιότητας, υπευθυνότητας που ξεπέρασαν τον αρχικό πανικό και στάθηκαν στα πόδια τους. Τρόπος του λέγειν. Γιατί οι περισσότεροι στάθηκαν στην επιφάνεια της θάλασσας και στα κύματα που δημιουργούσε ο φύσουνας των 100-120 χιλιομ. την ώρα. Με καμένες πλάτες, καμένα χέρια, καμένες πατούσες, ο ένας βοηθούσε τον άλλο, ο ένας βοηθούσε τα παιδιά του άλλου, ο άλλος μοίραζε νερό στους διψασμένους με φιάλες νερού, ο ένας έδινε κουράγιο στον άλλον. Από τη στιγμή που εγκατέλειψαν τα σπίτια τους, έως τη στιγμή που «λούζονταν» μες στη θάλασσα, με τον τρόπο του ο καθένας.

        Αυτός είναι ο Λαός μας. Ξεπήδησε μέσα από την αχλή των αιώνων. Με το αγωνιστικό πνεύμα που τον έχει προικίσει η  Ιστορία, με το πνεύμα της αυτοθυσίας που φέρει στις φλέβες του, με τις αρετές και το ήθος της Ελληνικής του ιδιοσυγκρασίας.

        Στη ζωή και στον θάνατο πάντα μπροστά. 

Δύο «μικρές» χαρακτηριστικές στιγμές της μεγάλης αυτής τραγωδίας, που δεν έτυχαν της επιβαλλόμενης προσοχής και αξιολόγησης. Προφανώς γιατί δεν έχουν οικονομικό αντίκρισμα. Γιατί μετράει μόνον το ήθος του Έλληνα:

        ● Η γιαγιά, στη συνειδητοποίηση της φωτιάς, πήρε τα δυό εγγονάκια της που είχε στο σπίτι, τα τύλιξε με βρεγμένες πετσέτες μαζί με νια κοπέλα που είχε, τα έβγαλε στο δρόμο και τους είπε: «Τρέξετε γρήγορα στη θάλασσα και μην κοιτάξετε πίσω». Τα εγγονάκια άκουσαν τη γιαγιά τους και σώθηκαν. Η γιαγιά γύρισε στο σπίτι που άρχισε να καίγεται. Πήγε κοντά στο «γέρο» της που είχε κινητικά προβλήματα, τον πήρε αγκαλιά και κάηκαν μαζί σ’αυτή τη θέση.

        Ήταν κάτι παραπάνω από αυτοθυσία. Μπορούσε να φύγει με τα εγγόνια της. Κανένας δεν θα την κατηγορούσε. Ξεπέρασε και το ένστικτο της αυτοσυντήρησης. Αυτό το ατέλειωτο ήθος. Γύρισε συνειδητά στον «παραστάτη της», όπως ορκίζονταν οι νέοι της Αθήνας. Έτσι το ζευγάρι συντέλεσε τη «συγκλήρωση του βίο παντός» όπως είπε ο Μοδεστίνος.

        ● Η άλλη περίπτωση:

 Ο καπετάν Γιώργος, το βράδυ της τραγωδίας είχε τα γενέθλιά του στη Ραφήνα. Μόλις το βράδυ συνειδητοποίησε το κακό, άφησε τους φίλους και καλεσμένους του, πήρε το πλοιάριό του και ανοίχτηκε στο πέλαγος για το Μάτι. Ήταν βράδυ, με στοιχειώδη φωτισμό, αλλά είχε μεγάλη θέληση. Περισυνέλλεξε καμιά εικοσιπενταριά παιδιά, γυναίκες και άντρες, μισοκαμμένους, τραυματισμένους, θαλασσοδαρμένους, επί πέντε ώρες και πλέον στα νερά, έτοιμους να καταρρεύσουν και τους έβγαλε στη Ραφήνα, όπου τον περίμεναν με αγωνία οι καλεσμένοι του.

        Από αυτούς έμαθαν οι διασωθέντες ότι ο καπετάν Γιώργος είχε τα γενέθλιά του. Αμέσως, όλοι, σαν ένας άνθρωπος τον περιτριγύρισαν και άρχισαν να του τραγουδούν το γενέθλιο άσμα: “Happybirthday to you”, μέσα στην προσωπική τους τραγικότητα. Τώρα, ήταν η στιγμή του καπετάν Γιώργου να λιποθυμήσει από συγκίνηση στα χέρια αυτών που διέσωσε.

        Αυτές είναι οι μεγάλες στιγμές του Λαού μας. Ένας αθάνατος Λαός, ένας «απέθαντος Λαός» όπως τον ονόμασε ο Έσσελιγκ, μελετώντας και εντυπωσιασμένος από την ποιότητα των Δημοτικών μας τραγουδιών.

                                                                       ΓΙΑΝ.ΚΟΣ

Ο ΒΙΤΓΚΕΝΣΤΑΙΝ ΚΑΙ… ΤΑ ΓΥΑΛΙΑ ΤΟΥ

         Ο Λούντβιχ Βιτγκενστάιν, στο έργο του: «Λογικοφιλοσοφική πραγματεία» (TractatusLogico-Philosophicus, London 1961 και Ελληνική μετάφραση, Αθήνα 1978), επιχειρεί να οριοθετήσει το νόημα από την α ν ο η σ ί α, δηλαδή αυτό που μπορεί να ειπωθεί, από εκείνο το οποίο δεν μπορεί να ειπωθεί χωρίς παραβίαση των ορίων του νοήματος.

        Αυτό, κατά Βιτγκενστάιν είναι που δίνει νόημα σε μια έννοια, όπως διερωτάται ο κ. Χαρ. Τσούκας στο άρθρο του στην «Καθημερινή» της 15-7-2014.

        Τι μπορεί να ειπωθεί στην έννοια του νοήματος του ΄Έθνους; Χωρίς να παραβιασθούν τα όρια του νοήματος;

        Μπορούμε να πούμε ‘ότι οι Έλληνες στην ιστορική διαδρομή τους (Αχαιοί, Αργείοι, Μακεδόνες, Θεσσαλοί, Αιτωλοί, Αρκάδες, Θεσπρωτείς, Αθαμάνες,Φθίοι, Δωριείς και σύνολον 33 Ελληνικά φύλα, καταγεγραμμένα από την Επιστημονική έρευνα) έχουν την ίδια καταγωγή με τους Σλάβους των Σκοπίων;

        Μπορούμε να πούμε ότι από το 1991 αυτοπροσδιορίστηκαν οι γείτονές μας ως «Μακεδόνες» ενώ η ονομασία τους αυτή αποδόθηκε αυθαίρετα από τον Τίτο το 1944 και αυτό αποτελεί ιστορικό γεγονός;

        Μπορούμε να πούμε ότι όταν ένας Λαός καταλαμβάνει με οποιοδήποτε τρόπο μια χώρα, παίρνει το όνομα της Χώρας που καταλαμβάνει; (εάν θεωρήσουμε ότι η Μακεδονία επεξετείνετο και στα Σκόπια).

        Μπορούμε να πούμε τους καταληψίες Σλάβους του Ελληνικού Μακεδονικού Χώρου ως Μακεδόνες αναγνωρίζοντες τέτοια εθνικότητα;

        Μπορούμε να πούμε ότι το όμαιμον, ομόγλωσσο, ομότροπο του Ηροδότου (Ιστορίαι-144) για τα φύλα των Ελλήνων, δανείζεται ή επεκτείνεται ή παρακάμπτεται από οποιαδήποτε «εμπειρική ανωμαλία»;

        Μπορούμε να πούμε ότι η συλλογική μνήμη του Έθνους (εθνικές παραδόσεις, κοινές αξίες, εθνική συνείδηση) και η πνευματική παρουσία των προηγουμένων γενεών, παρακάμπτονται από την εμπειρική ανωμαλία 27 ετών;

        Μπορούμε να πούμε ότι ο κάθε κάτοικος μιας χώρας μπορεί από μόνος του να δίνει την έννοια της εθνικότητας που εκείνος νομίζει, αυτοχαρακτηριζόμενος διαφορετικά και από τους εξ αίματος συγγενείς του;

        Μπορούμε να πούμε ότι τα γυαλιά του Βιτγκενστάιν, δεν έχουν σχέση με το μυαλό, τη συνείδηση, την ιστορική ευθύνη αυτού που είναι πίσω από τα γυαλιά;

        Μήπως πρέπει να θυμίσουμε την Ελληνική καταγωγή των Μακεδόνων από τον Αλέξανδρο τον Ά (παππού του Μεγάλου Αλεξάνδρου), όταν στη μάχη των Πλαταιών (479π.χ) επικαλέστηκε με έμφαση την Ελληνική καταγωγή του έναντι των άλλων συμπολεμιστών του λέγων: Έλλην καγώ ειμί το γένος το αρχαίον και ουκ αν εθέλοιμι δούλην οράν την Ελλάδα αντί ελεύθερης (Ηρόδοτος, Ιστορίαι ΙΧ 45.2).

        Και για να ενισχύσω την «εμπειρική ανωμαλία», μπορείτε να μας πείτε ποιοι Ευρωπαίοι ή άλλος στον κόσμο θα ονόμαζε Αυστριακό αυτόν που θα καταλάμβανε την Αυστρία; και θα του προσέδιδε και την εθνικότητα αυτήν;

Μπορούμε, όμως, να πούμε και κάτι άλλο. Ότι δηλ. δεν υπάρχουν Έθνη. Αλλά αυτό είναι μια άλλη ιστορία, όπως θα έλεγε και ο Κίπλινγκ.

Πάντως φαίνεται ότι κατασκευάζονται και Έθνη.                                      Η Ναόμι Κλάιν μας θυμίζει ότι η αντεπανάσταση της Σχολής του Σικάγο «επεδίωξε επίσης να εξαλείψει έθνη και να δημιουργήσει καινούργια στη θέση τους (Το δόγμα του ΣΟΚ, εκδόσεις Λιβάνη 2007, σελ. 446) και η αριστερή διανόηση με τον Μίλαν Κούντερα (ΜilanKundera)  μας  εξηγεί πως γίνεται αυτό: «Το πρώτο βήμα για να εξοντώσεις ένα Έθνος είναι να καταστρέψεις: τα βιβλία του, τη κουλτούρα του, την ιστορία του. Μετά να βάλεις κάποιον να γράψει νέα βιβλία, να κατασκευάσει μια νέα παιδεία, να επινοήσει μια νέα ιστορία….Δεν θα χρειαστεί πολύς καιρός για να αρχίσει αυτό το έθνος να ξεχνά ποιο είναι και ποιο ήταν. Ο υπόλοιπος κόσμος γύρω του θα το ξεχάσει ακόμη πιο γρήγορα». (Μίλαν Κούντερα: Το βιβλίο του γέλιου και της λήθης, Βιβλ. Εστία, Αθήνα 2011). Αυτό μας θυμίζει τίποτε;

        Όπως φαίνεται, δεν είναι μόνον οι «γεωπολιτικές εξελίξεις» που περιζώνουν τη Χώρα μας, αλλά και οι μεγαλύτερες και σπουδαιότερες βλέψεις των μεγάλων και ισχυρών του κόσμου, που μας έχουν βάλει γυαλιά και δεν βλέπουμε το αληθινό συμφέρον και το Ιστορικό χρέος της Πατρίδας μας.                                                                                                                                           Ας προβληματισθούμε.                                                                                                                                 Οι «ξένοι» μας προειδοποιούν.

                                                            ΓΙΑΝΚΟΣ