Μετά την
Αριστεία, ήλθε η σειρά της ΕΛΙΤ, για να ενοχοποιηθεί. Αυτή καθ’ εαυτή η ΕΛΙΤ,
του τόπου και κάθε χώρας δεν έχει λόγο να βρωμίζεται. Ανάγκη, όμως, από την
αρχή να το ξεκαθαρίσουμε. Άλλο Αριστεία και άλλο η ΕΛΙΤ.
Η Αριστεία δεν
μετέχει κατ’ ανάγκη στις ΕΛΙΤ, όπως και οι μετέχοντες των ΕΛΙΤ δεν ανήκουν
οπωσδήποτε στην Αριστεία.
Στις ΕΛΙΤ
ανήκουν οι επιτυχημένοι στον τομέα τους. Προϋπόθεση της επιτυχίας τους δεν είναι η Αριστεία.
Πλειστάκις, εν των ακολούθων ή συνδυασμός αυτών -- απλών εξειδικευμένων γνώσεων,
τύχης, αμοραλισμού, θρασύτητος,
βολονταρισμού, οικονομικής επιφανείας -- αρκεί ως διαπιστευτήριο εισόδου
εις μιαν ΕΛΙΤ.
Οι διάφορες ΕΛΙΤ, που αποτελούνται από πετυχημένους
ανθρώπους στην επιστήμη τους, στις επιχειρήσεις και το εμπόριο, στην πολιτική
κ.λ.π. δεν φέρουν κατά κανόνα και το
ηθικό επιστήριγμα στην όλη δράση τους. Τα βήματά τους δεν ακολουθούν
ηθικά προτάγματα, αλλά είναι εξόχως ιδιοτελή. Όσον δε αυτές έχουν μέλη ήσσονος
πνευματικής ανάπτυξης, τόσον γίνονται σκληρές και αδυσώπητες σε όσους
επιδιώξουν απ΄έξω να μπουν στα χαρτογραφημένα ύδατά τους. Τότε πράγματι
οργανώνονται εναντίον κάθε «επιβουλέα» του κατακτημένου χώρου τους. Τότε
δημιουργούν τις διάφορες «κάστες» συνήθως ανίκανων και ανασφαλών, επινοούν γραφειοκρατικά εμπόδια και
εξυφαίνουν ένα ακατανίκητο καμβά συμφερόντων, προ του οποίου στέκεσαι ενεός.
Έτσι στον κάθε
τομέα τους, δεν μπορεί κανένας εύκολα να μπει, αλλά μόνον κατόπιν αποδείξεως
αποδοχής και συνεργασίας με την κατεστημένη τάξη. Κάθε άλλος που θα επιχειρήσει
να εισέλθει στα άδυτα της κάστας των ΕΛΙΤ, αποκόπτεται του κορμού κάθε τομέα
αυτής.
Το φαινόμενο
αυτό, βέβαια δεν αποτελεί σημείο των καιρών μας. Πάντοτε ίσχυε, από αρχαιοτάτων
χρόνων.
Ο Ηρόδοτος μάλιστα αναφέρει ένα περιστατικό περί της αποκοπής
των σταχυών που εξέχουν από τα στάχυα του ίδιου χωραφιού. Το αλληγορικό
περιστατικό το αποδίδει στον τύραννο της Μιλήτου
Θρασύβουλο (στα σύνορα της δικής μας καρδιάς), εις τον οποίον είχε στείλει
απεσταλμένο ο αισυμνήτης της Κορίνθου Περίανδρος, για να τον συμβουλεύσει με
ποιο τρόπο θα ασφαλίσει καλύτερα την εξουσία του και θα διοικήσει καλύτερα την πόλη του!
Αλλά η πολεμική
κατά των ΕΛΙΤ δεν είναι και τόσο αθώα. Αποτελεί έναν τρόπο αποενοχοποιήσεως
δικής μας, για απόσειση των ευθυνών μας και χαλάρωση, επιεικώς, των υποχρεώσεών
μας ως πολιτών και μελών της κοινωνίας μας. Ωστόσο, αποτελεί προπέτασμα καπνού
και περίπτυστον τρόπον αποενοχοποιήσεως της εν γένει πολιτικής ηγεσίας. Διότι εάν οι πολίτες αδυνατούν να καταλάβουν τα κάστρα των ΕΛΙΤ, οι
πολιτικές ηγεσίας μπορούν να έχουν
υποχρέωση να «μπορούν».
Βέβαια υπάρχουν
και οι ΕΛΙΤ των πολιτικών εξουσιών. Αλλά γι’ αυτό η ευθύνη των πολιτκών είναι
ακόμη μεγαλύτερη και είναι υποχρέωσή τους να εξυγιάνουν το νοσηρό κλίμα που
αποπνέουν οι ιδιοτελείς και ζημιογόνες για την Πολιτεία ΕΛΙΤ.
Διότι δεν πρέπει
να διαφεύγει της προσοχής κανενός οτι τα οικονομικά οφέλη (χρήματα) δεν είναι
τα παν εις τον άνθρωπον και την ζωήν. Δεν αξίζουν τίποτα από μόνα τους. Η
ομορφιά έρχεται από τη λάμψη του ανθρωπίνου πνεύματος. Μας το φωνάζουν οι
πρόγονοί μας από τα βάθη των αιώνων και είμαστε υποχρεωμένοι να στεκόμαστε με
σεβασμό στις υποθήκες τους όπως ο
Αναξαγόρας (της Ιωνίας πάντα) όταν λέγει: «Πάντα χρήματα ήν ομού΄ είτα νους ελθών αυτά διεκόσμησεν».
Έχει υποχρέωση η
πολιτική ηγεσία να προστατεύει τους πολίτες από την καταδυνάστευση των ΕΛΙΤ και
από την μη αποκρυπτόμενη διαφθορά, την οποίαν ευνοούν ή ανέχονται. Διότι η
ανοχή, άν όχι η συνεργασία, των πολιτικών με την φθοροποιό δράση των διαφόρων
ΕΛΙΤ και δη αυτών που ευρίσκονται στον περίγυρο της εξουσίας, καθιστούν
αυτόθροη την ευθύνη και την συνενοχή αυτών. Και πρέπει η Πολιτεία να λάβει τα
επιβαλλόμενα εξυγιαντικά των θεσμών της μέτρα.
Διότι οι ΕΛΙΤ, σε μια Πολιτεία και σε μια
κοινωνία, είναι χρήσιμες. Αποτελούν τη φυσική ηγεσία του Λαού. Ποδηγετούν και
νουθετούν τους ερχομένους. Ορθοτομούν το λόγο της δικαιοσύνης και το σεβασμό
της ισονομίας μεταξύ των πολιτών.
Αλλά ποιες ΕΛΙΤ; Όχι βέβαια αυτές που έχουμε και μας
δυναστεύουν. Οι ΕΛΙΤ που θέλουμε εμείς και πρέπει να υπάρχουν, εκτός από τις
πνευματικές ιδιαιτερότητες που θα τις διακρίνουν, είναι απαραίτητο να έχουν:
● υψηλού επιπέδου ηθική θωράκιση,
● ήθος και αδιαμφισβήτητη εντιμότητα,
● να πονάνε τον τόπο μας,
● να
θέλουν να τον υπηρετήσουν για το καλό της Πατρίδας μας.
Ιδού στάδιον δόξης λαμπρόν. Να ανακουφιστεί η
Πατρίδα και να ανασάνουν οι πολίτες της «ως αποσεισάμενοι το βάρος» ως επί
Σόλωνα (Αριστοτέλης, Αθηναίων Πολιτεία 6).
ΓΙΑΝ.ΚΟΣ
